Het uitbeelden van mensen - en dan vooral het vrouwelijk naakt - is heel lang een bijna exclusief voorrecht van mannen geweest. Daardoor is onze manier van kijken naar kunst geconditioneerd. We zijn normaal gaan vinden dat mannen stoer worden afgebeeld, vrouwen kwetsbaar of als lustobject. We kijken ‘dus’ met een mannelijke blik. Maar hoe zien vrouwen mannen eigenlijk? Een bijzondere tentoonstelling geeft antwoord op die vraag.
Kunst was eeuwenlang voor het overgrote deel een aangelegenheid van mannen. De opdrachtgevers, de kopers, de kunstenaars zelf: vooral mannen. Vrouwelijke beroepskunstenaars waren een grote uitzondering, zoals Judith Leyster (1609-1660), die zelfs tot het Haarlemse schildersgilde werd toegelaten! Misschien was zij een leerlinge van Frans Hals. Want zo ging dat vroeger: een vak leerde je van een leermeester in diens werkplaats of atelier.
Later kwamen er kunstacademies waar je tot kunstenaar werd opgeleid. Maar jarenlang waren die niet toegankelijk voor vrouwen. Pas na 1870 werden vrouwelijke studenten schoorvoetend toegelaten. Bovendien golden voor hen in het begin allerlei beperkingen. De lessen ‘tekenen naar levend naakt model’ waren, als het om een mannelijk model ging, voor hen verboden terrein. De “Amsterdamse Joffers”, een achttal kunstenaressen die aan het eind van de 19e eeuw studeerden aan de kunstacademie in Amsterdam, bevriend raakten en samen exposeerden, schilderden dan ook vooral stillevens, bloemen, portretten, interieurs en voorstellingen uit het dagelijks leven.
Het aandeel van vrouwen in de beeldende kunst neemt de laatste decennia in rap tempo toe. Op kunstacademies zijn vrouwen tegenwoordig zelfs in de meerderheid. Zo ook op de Klassieke Academie in Groningen. Een zestal daarvan afgestudeerde kunstenaressen toont in de expositie “Mannen door Vrouwenogen” hoe hun kijk op mannen is. Allerlei facetten van de man komen daarbij aan de orde. De man als lover, adonis, sportman, noeste werker, vijand, strijder, beschermer, heilige, held, huichelaar of iemand die worstelt met zijn emoties, opgewonden, op de vlucht, verslagen. Zo veelzijdig. Alle werken bij elkaar laten de man zien zoals vrouwen hem zien. Met respect, met een knipoog, met een kritische noot. Verfrissend, verrassend, maar vooral bijzonder! Het getuigt van psychologisch inzicht en lef van de galeriehoudster om voor dit tentoonstellingsthema te kiezen. Zeker een bezoekje waard.
“Mannen door Vrouwenogen” van 21 augustus t/m 27 september in galerie Kijk ’s Kunst aan de Poststraat 77 in Wildervank. Open op vrijdag, zaterdag en zondag van half 2 tot half 6. Op 12 en 13 september (Open monumentenweekend) is er een workshop “Vrouw portretteert Man”. Opgave: zie www.kijkskunst.nl
