Fotograaf Gerard Dekens

De buurtbussen in Groningen en Drenthe, en ook de stadsbussen in Hoogezand, Veendam en Delfzijl rijden voorlopig nog niet. Al eerder is aangegeven dat de periode van stilstand werd verlengd tot half augustus. De periode van stilstand moet nu verlengd worden tot minimaal 1 september. De landelijke werkgroep buurtbussen is druk met het opstellen van een apart buurtbus protocol om veilig en verantwoord reizen met de buurtbus ook weer mogelijk te maken. Dit protocol moet definitief afgestemd zijn met het RIVM en de landelijke werkgroep buurtbussen voordat er weer gestart kan worden met het reizen met de buurtbus.

Buurtbusprotocol
Een buurtbus wordt gereden door vrijwilligers die vallen in de risicogroep van de covid-19. De buurtbus is openbaar vervoer in gebieden waar geen of minder openbaar vervoer is. Afstand houden tussen chauffeur en passagier in deze busjes is door de grootte van de busjes niet op dezelfde wijze in te regelen als in het reguliere ov. Daarom wordt er voor de buurtbussen een apart buurtbusprotocol opgesteld. In dit protocol staat aangegeven aan welke eisen de buurtbussen moeten voldoen om te mogen rijden. Zodra het protocol bekend is, worden de buurtbussen zo snel als mogelijk conform het protocol ingericht.

Tot het moment dat de buurtbussen weer de weg op mogen, is er geen vervangend vervoer beschikbaar. Dat betekent helaas voor de scholieren, studenten en andere reizigers die gebruik maken van de buurtbussen zelf moeten uitkijken naar een alternatieve manier van reizen. Dit vinden wij als Publiek Vervoer erg vervelend, maar we zijn gebonden aan de landelijke regelgeving. We kunnen helaas ook geen alternatief vervoer inzetten.

Inzet vrijwilligers
Er bestaan zorgen onder de enthousiaste vrijwilligers die het mogelijk maken dat de buurtbus rijdt. Veel van deze vrijwilligers vallen in de risicogroep van covid-19. We houden er op dit moment rekening mee dat ook bij een goedgekeurd buurtbusprotocol niet de hele dienstregeling gereden kan worden. Voor deze groep geldt dat rijden op de buurtbus in deze omstandigheden onzeker of zelfs onverantwoord kan zijn.

Vervolg onduidelijk
Het is nog niet duidelijk wanneer de buurtbussen weer gaan rijden. Publiek Vervoer laat via haar website en de media weten als er ontwikkelingen zijn.

In september 2020 start de jaaropleiding eetbare wilde planten van In Het Wilde Weg. Elf maanden lang duiken we in de wereld van het eten uit de natuur. We gaan op excursie naar verschillende natuurgebieden in Noord Nederland, wildplukken en koken op het kampvuur met wilde planten en paddenstoelen. Ook de geneeskrachtige werking van planten en paddenstoelen wordt behandeld.

Om een indruk te krijgen van de jaaropleiding en om elkaar te leren kennen, organiseren Tim en Leah een vrijblijvende informatieavond bij Torenveen aan de Hunze. Tim en Leah vertellen wat je allemaal kunt verwachten tijdens de opleiding. Verder is er tijd om elkaar te ontmoeten en te genieten van de mooie natuur bij de Hunze.

• Datum: dinsdag 11 augustus van 19.30 tot 21.00 uur
• Locatie: de Hunze, in de omgeving van Gieten, Gieterveen.
  De precieze locatie krijg je na aanmelding.
• Vooraf opgeven bij Leah Groeneweg, info@inhetwildeweg.nl
  of tel.nr. 06-14136734

De verwachting is dat deze week op Windpark N33, tussen Meeden en de snelweg A7, de eerste windturbine er in zijn geheel staat. Het gaat om windturbine 15 die staat in Windpark Eekerpolder. Afgelopen week is hard gewerkt met het opbouwen van een kraan met een hoogte van ongeveer 140 meter.

Deze kraan moet nog drie buizen van ongeveer 30 meter plaatsen op de huidige twee buizen die nu een totale hoogte hebben van 40 meter. Na deze werkzaamheden wordt de turbine geplaatst op een hoogte van 135 meter. Volgens de nieuwbrief van Windpark N33 worden de rotor met bladen op de grond opgebouwd en het geheel gaat in één keer omhoog.

Bouwperiode bekort door ontheffing
 
Innogy Windpower heeft de gemeente Midden-Groningen gevraagd om een ontheffing om ten noorden van Meeden in haar deel van Windpark N33 ook buiten de reguliere werktijden te mogen werken aan de bouw van de 15 turbines. De ontheffing is gevraagd van 5.00 uur ‘s ochtends tot 1.00 uur ’s nachts. De reguliere werktijden zijn van 7.00 tot 19.00 uur.
 

Kortere bouwperiode
De reden voor de aanvraag is dat er een bouwkraan wordt gebruikt die alleen bij lage windsnelheden kan worden ingezet. In het algemeen is er in de avond en nacht minder wind, zodat de kraan beter kan worden ingezet. Hiermee wordt ook de bouwperiode als geheel aanmerkelijk korter.
 

Geen hinder door geluid of licht
Uit onderzoek blijkt dat niet te verwachten is dat de werkzaamheden leiden tot geluidsoverlast voor de omgeving. Tevens zal gebruik worden gemaakt van gerichte werkverlichting, waarbij de uitstraling naar de omgeving tot een minimum wordt beperkt.
 
Er is daardoor geen reden om de gevraagde ontheffing te weigeren. De gevraagde ontheffing wordt verleend door de Omgevingsdienst Groningen, met instemming van het college van Burgemeester en Wethouders van Midden-Groningen.

 
Informatievoorziening
Innogy informeert de omgeving via de website www.windparkn33.nl. Ook worden de bewoners van de meest nabij gelegen woningen persoonlijk benaderd, waarbij contactgegevens worden achtergelaten. Gedurende de werkzaamheden is er een functionaris op het bedrijfsterrein direct bereikbaar.

Voor het te verschijnen boek van Woordtalenten is veel animo. Sinds de aankondiging, twee weken geleden, hebben zich al veertig schrijvers en dichters aangemeld om mee te doen.

Organisator Gerard Rozeboom uit Sappemeer: “De inzendingen komen overal vandaan: Midden-Groningen, uit onze provincie, uit het zuiden van het land maar ook uit België en Duitsland”.

De voorwaarden zijn: Je schrijft Nederlandstalige gedichten of een kort verhaal (max. 1500 woorden). Het mag eerder gepubliceerd zijn. Dichters sturen max. 3 gedichten in. Het thema  is vrij. Inzenden onder pseudoniem is toegestaan. Uitgeverij aquaZZ redigeert de inzendingen en publiceert het boek. Meedoen is gratis, een bundel echter niet, bij interesse zal deze met korting worden aangeboden. Het betreft geen schrijfwedstrijd, je kunt enkel een plek in de te verschijnen uitgave winnen. Rozeboom maakt een keuze uit de inzendingen.

Inzendingen kunnen voor 1 september 2020 gestuurd worden naar: hansrozebo@hotmail.com o.v.v. Woordtalenten: hét geschreven podium.

Veertien boeren hebben dit voorjaar bloeiende akkerranden ingezaaid. Dit betekent 20 hectare akkerranden met kruiden, bloemen en grassen. De akkerranden worden ingezaaid langs de veenwijken in Kiel-Windeweer. Deze veenwijken worden ook ecologisch beheerd. Naast dat dit prachtige plaatjes oplevert, doen zij dit met een doel: het vergroten van de biodiversiteit en verbeteren van de waterkwaliteit.

Agrarische Natuurvereniging Oost-Groningen (ANOG) heeft de boeren benaderd om mee te doen. ANOG werkt aan een pilot, waarbij wordt gekeken naar groene maatregelen die boeren kunnen nemen in het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) dat in 2023 van start gaat.

In 2019 zijn er gebiedsplannen opgesteld voor verschillende regio’s. In deze plannen zijn doelen omschreven die voor het gebied relevant zijn. De (vaak brede) veenwijken zijn kenmerkend voor de Veenkoloniën, en zijn van grote ecologische waarde. Door ecologisch beheer van deze veenwijken te koppelen aan akkerranden, ontstaat hier een win-win situatie: goed voor de natuur, en goed voor de boer.  

Voor veel boeren is het aanleggen van akkerranden nieuw; maar ze zijn over het algemeen positief gestemd. “Het kan voor ons heel interessant zijn om op deze manier straks aan de verplichtingen te voldoen. Je creëert zo meerwaarde voor de bedrijfsvoering en de natuur. De randen van percelen kun je nu ook vaak niet inzaaien met een gewas vanwege regelgeving” aldus een deelnemer. “Daarnaast hopen wij natuurlijk dat de bewoners net zo zullen genieten van de bloemen als wijzelf!” vult een andere akkerbouwer aan. Samen wordt er gekeken naar de beste methode voor het inzaaien van de akkerrand zonder teveel onkruid, en het beheer van de veenwijken.

De pilot in Kiel-Windeweer is onderdeel van een landelijke pilot “Akkerbelt” waarin negen akkerbouwcollectieven van Oost-Groningen tot Zeeland samenwerken aan de invulling van het nieuwe GLB.

In 2019 is de bouw van het Windpark N33 van start gegaan en inmiddels zijn de funderingen gereed. Half april is de laatste paal de grond ingegaan en daarmee is het heiwerk voorbij. Wat gaat er de komende tijd gebeuren?

Heel Nederland is gebouwd op heipalen. Ook bij Windpark N33 vraagt de grond om heipalen. Ze zijn nodig om het gewicht van de turbine te dragen. Voor iedere windturbine zijn 34 heipalen van 20 meter diep de grond ingegaan. Samen dragen deze heipalen het blok van de fundering. Deze fundatieblokken zijn in twee fasen gestort. Eerst is de onderste vloer gelegd en daarna is de rest erop gekomen. Bij het fundatieblok is 2,5 meter zichtbaar boven de grond en 1 meter zit onder de grond.

Naast het maken van de fundering is gewerkt aan de aanleg van de bekabeling. Het gaat daarbij om de aansluiting op het elektriciteitsnet en de bekabeling op het park zelf, waarmee de turbines onderling aan elkaar zijn gekoppeld. Al deze bekabeling wordt aangesloten op de elektrische installaties in de torendelen. Deze torendelen zijn de eerstvolgende stap in het bouwproces. De komende tijd komen hiervoor hijskranen en turbineonderdelen het terrein op. Dit gaat via de gemaakte bouwwegen en mede via de speciale af- en oprit van de N33. 

Grote en kleine hijskranen
Voor de bouw van een windturbine zijn meerdere hijskranen nodig. Eén kraan van circa 154 meter hoog moet de onderdelen op de juiste  hoogte krijgen. Deze grote hijskraan wordt in onderdelen aangevoerd en kleinere kranen bouwen de grote kraan op. De kraan staat op een stevige ondergrond, op de zogeheten kraan opstelplaats. Met de grote kraan kan de opbouw van de turbine beginnen. Onderdelen windturbine Grofweg bestaat een windturbine uit een mast, gondel, rotor en bladen. De ashoogte (mast, gondel en fundering) is 135 meter boven het maaiveld. Onderaan is de diameter 4,5 meter en bovenaan 3 meter. De gondel heeft de vorm van een cilinder met een diameter van 4,2 meter en is 6,1 meter lang. In de gondel bevindt zich onder meer de generator. Deze generator zet de bewegingsenergie van de as om naar elektriciteit.

Zo weinig mogelijk geluid
Bij de windturbines is gekozen voor een turbine die zo weinig mogelijk geluid produceert, minder dan is toegestaan in de vergunning. Het is de Siemens Gamesa DD-130 geworden. De feitelijke geluidprodcutie is straks de helft van het (geprognosticeerde) geluid uit de vergunning. Dit is 3 decibel minder. Hoe groter de bladen, hoe lager het toerental van de windturbines. De bladen van de windmolen, ofwel de wieken, zijn 63,5 m lang en op het breedste punt circa 4 meter breed. Het maximale toerental van deze bladen is slechts 12,5 toeren per minuut.

In een keer omhoog
Zodra de torendelen op het terrein zijn, worden ze in elkaar gezet en met bouten vastgezet op de eerder gemaakte funderingen. Bovenop komt het turbinehuis (gondel) met de generator. De rotor met bladen wordt op de grond opgebouwd en het geheel gaat in één keer omhoog. Wanneer dit precies gebeurt, is afhankelijk van de wind. Bij te veel wind zijn geen ijswerkzaamheden mogelijk. De bouw van de turbines staat gepland voor het derde kwartaal van 2020. Aan het eind van het jaar moet alles klaar zijn.

Groene stroom
De windturbines gaan dan ongeveer 500 GWh groene stroom per jaar leveren. Dit staat gelijk aan het jaarlijks verbruik van circa 140.000 huishoudens. Via glasvezel zijn de turbines verbonden met het controlecentrum op afstand. Op gezette tijden komen monteurs uit de regio langs voor inspectie en onderhoud.

Op 10 juli zijn de handtekeningen onder de Regio Deal Oost-Groningen gezet. Rijksoverheid, provincie en gemeenten, bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties zetten daarmee samen de schouders onder de leefbaarheid in de regio. De afgelopen maanden is de oorspronkelijke aanvraag uitgewerkt tot het programma ‘Van leefbaarheid naar toekomstkracht’.

Uitwerken van het plan
De regio Oost-Groningen (Provincie Groningen en de gemeenten Midden-Groningen, Oldambt, Pekela, Stadskanaal, Veendam en Westerwolde) heeft een deal gesloten met het Rijk voor 30 miljoen euro. De helft van dit bedrag komt van de provincie en de gemeenten, de andere helft van het Rijk. In februari hoorde de regio dat ze de Regio Deal mocht sluiten en het programma kon gaan uitwerken. Daar was tot 1 juli de tijd voor, om de bijdrage vanuit het Rijk op tijd te kunnen reserveren. Na de zomer start de uitvoering van de Regio Deal. Het programma loopt vier jaar.

Het programma
Het programma richt zich op leren, werk en inkomen, gezondheid en woonomgeving. Vanwege de Corona-maatregelen is het op hoofdlijnen geschreven. De verdere uitwerking in projecten gebeurt samen met partijen in de regio. Wethouder Goziena Brongers (Stadskanaal) heeft vertrouwen in de uitvoering: ”Er ligt al een mooi breed programma met goede doelstellingen. Alle partijen willen nu vooral aan de slag.” Enkele projecten zijn al benoemd en gaan na de zomer van start. Het onderwijsproject Route Rubicon en het gezondheidsproject Gezonde Huiskamer worden uitgebreid over meerdere gemeenten in de regio. Ook worden energiecoaches opgeleid om inwoners te helpen bij het besparen op hun energierekening.

Hand erop, schouders eronder
Gedeputeerde Tjeerd van Dekken omarmt de in gang gezette beweging: “Ik zie dat organisaties en gemeenten elkaar opzoeken om ervoor te zorgen dat bijvoorbeeld scholieren goed voorbereid de regionale arbeidsmarkt op komen. Allemaal omdat de inwoners van Oost-Groningen dat dubbel en dwars verdienen.” De Regio Deal geeft een stevige impuls aan het versterken van de leefbaarheid in Oost-Groningen. Bijzonder aan deze aanpak is de brede samenwerking. De samenwerkende partijen zetten in op goede opleidingen, meer kans op werk, goede voorzieningen, het verbeteren van de gezondheid en het behouden van een mooie woonomgeving. Onderwijsinstellingen, zorgpartijen, bedrijven, overheden, woningcorporaties en werkleerbedrijven werken samen aan de totstandkoming van het plan en trekken ook in de uitvoering samen op.

Wat is een Regio Deal?
De Rijksoverheid wil de kracht van regio’s in Nederland versterken door samen regionale opgaven aan te pakken. Het gaat om uiteenlopende opgaven, zoals het verzilveren van de groeipotenties van regio’s, het aanpakken van sociaaleconomische achterstanden of het verbeteren van de fysieke leefomgeving. Dit kan met onder meer betere scholing, opleiding en meer werk voor de inwoners worden aangepakt. Rijk en regio maken over deze plannen afspraken in de Regio Deals. De looptijd van een Regio Deal is vier jaar.

Op de foto:
Bestuurders uit de regio Oost-Groningen. Van links naar rechts: Hennie Hemmes (wethouder gemeente Pekela), Gert Engelkens (wethouder gemeente Oldambt), Gozina Brongers (wethouder gemeente Stadskanaal), Ans Grimbergen (wethouder gemeente Veendam), Tjeerd van Dekken (gedeputeerde provincie Groningen) en Bart Huizing (wethouder gemeente Westerwolde).

• Meer info vindt u op www.regiodealoostgroningen.nl.

Op 7 juli heeft het college van Burgemeester en Wethouders van Midden-Groningen besloten om de verleende omgevingsvergunningen voor de kap en/of ingrijpende snoei van 34 bomen langs de Hereweg in Meeden in te trekken. Het college volgt hiermee het advies van de onafhankelijke commissie voor Bezwaar- en Beroepschriften.
 
De intrekking houdt in dat het exceptionele transport van TenneT voor de uitbreiding van het transformatorstation aan de Beneden Veensloot nu vooralsnog niet via de aangevraagde route door de dorpskern kan plaatsvinden. De bomen langs de Hereweg mogen hiervoor niet gekapt of ingrijpend gesnoeid worden.
 
Inhoud
In het advies geeft de commissie onder andere aan dat de alternatieve route door het windpark N33 nog niet voldoende is afgewogen voor de conclusie dat de route over de Hereweg de meest geschikte keuze is en dat de aantasting van het groen daarvoor te rechtvaardigen is. Het college volgt de commissie in deze constatering.
 
Deze route moet deels nog aangelegd en geschikt gemaakt worden. Er heeft oriënterend onderzoek plaatsgevonden met een globale kostenraming, maar het betreft geen uitgewerkt plan. TenneT is als externe partij in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor een geschikte route voor het vervoer van transformatoren en andere materialen naar het transformatorstation.
 
Gevolgen van de energietransitie
Wethouder Jan Jakob Boersma licht het besluit toe: “Het dorp Meeden heeft zichtbaar te maken met de gevolgen van de energietransitie in Nederland en daarbuiten. De noodzaak en het belang van uitbreiding van het transformatorstation staan niet ter discussie. Wij blijven in gesprek met alle betrokken partijen om in deze uitzonderlijke situatie tot een aanvaardbaar alternatief te komen met zo min mogelijk impact voor de leefomgeving.”
 
Regelgeving
De transformatoren en hun vervoer zijn 8,40 meter hoog en 5,80 meter breed, ongeveer 2 keer zo hoog en breed als gewone vrachtwagens die ongeveer 4 meter hoog en 2,60 meter breed zijn. Langs de route door Meeden staan bomen die flink gesnoeid en in sommige gevallen gekapt moeten worden om zo’n transport mogelijk te maken. De Algemene plaatselijke verordening Midden-Groningen 2018 (APV) verbiedt niet alleen het kappen, maar ook het snoeien dat ernstige ontsiering tot gevolg heeft. Omdat volgens de APV alleen de eigenaar een kapvergunning kan aanvragen heeft de gemeente de vergunningen aangevraagd.
 
Procedure
Het college van Burgemeester en Wethouders heeft op 16 oktober en 6 november 2019 vergunningen verleend voor het vellen (waaronder ingrijpend snoeien) van in totaal 34 bomen langs de Hereweg in Meeden. Hiertegen hebben 103 inwoners en een belangengroep bezwaar gemaakt. De bezwaarschriften zijn behandeld door de onafhankelijke Commissie voor bezwaarschriften van de gemeente die daarover drie adviezen heeft opgesteld. Het college beslist nu mede aan de hand van die adviezen om de ontvankelijke bezwaren gegrond te verklaren en om de vergunningen te herroepen. Bezwaarmakers en belanghebbenden (waaronder ook TenneT) kunnen in beroep gaan bij de rechtbank Groningen.