Tijdens de Vakantiemarkten heeft de Grote Kerk Veendam altijd de deuren openstaan voor de Muzikale middagen. Ook dit jaar worden er vanwege Covid geen Vakantiemarkten gehouden. Maar men wilde toch graag de kerkdeuren openen voor het Inloopconcert.
In plaats van de maandag had men voor de donderdag gekozen omdat het dan in het centrum over het algemeen drukker is. En omdat stadsbeiaardier Vincent Hensen standaard op de donderdag aanwezig is. Helaas was de beiaardier wegens een blessure afwezig, En was de vervangende beiaardier Adolph Rots op vakantie.
Bezoekers Willem en Jetta Niemijer genoten van het orgelspel van organist Wim van der Laar. “We hebben sowieso een voorliefde voor orgelmuziek. Als we in het buitenland zijn, in Praag of Wenen, pakken we altijd een concert mee. En waarom dan niet in Veendam. Het is ook nog in de PKN kerk waar wij een verbondenheid mee hebben.”
“Het orgel heeft een verscheidenheid aan mogelijkheden. Van heel pikant tot volledig kan het orgel worden benut.” Met pikant bedoeld Willem gedurfd. “De hoge tonen van de hobo en de fluit in combinatie met het zware werk.”
Het orgel zal na de renovatie nog veel meer veelzijdig zijn. Het zijn unieke barokke concertorgels die in Duitsland door Johannes Wilhelmus Timpe zijn gebouwd voor bredere uitvoeringen. Ook voor wereldse muziek waar de gereformeerde kerk in Nederland nog te conservatief voor was. In Doesburg is er nog een tweede in Nederland.
De Stichting Vrienden Grote Kerk heeft een orgelbouwer in de gelederen om het orgel in de benen te houden. Maar het helemaal weer goed krijgen was zeer bewerkelijk en eigenlijk niet te doen. Er zat geen monumentenstatus op, terwijl restauratie wel hoognodig was. De Rijksdienst heeft aan het orgel de monumentenstatus verleend. Dit maakte de weg vrij voor een subsidie van 70 procent.
“Dan kun je ook wat”, zegt Martin Panman, voorzitter van de stichting. “We willen het graag gewoon weer goed hebben. Het orgel gaat voor een deel weer terug naar de jaren twintig van de vorige eeuw. De restauratie wordt in 2022 uitgevoerd door orgelbouwer Adema uit Hillegom.”
Adriaan Geerts Wildervanck, vervener en stichter van Wildervank en Veendam, heeft de kerk in 1662 laten bouwen. Als een beschermende ruimte voor veenarbeiders, schippers, boeren, fabrieksarbeiders, industriëlen en vele anderen in een groot, ruig en desolaat veenmoeras. Predikant Henrikus Harmannius was de eerste predikant. In de eeuwenoude kerk hebben 49 predikanten op de kansel gestaan.
Met aanvang in 1659 heeft Adriaan Geerts ook de kerk in Wildervank laten bouwen, met de eerste steenlegging door zijn zoon Gerhard. Door zijn overlijden in 1661, op ongeveer 56-jarige leeftijd, heeft hij zowel de kerk in Veendam als in Wildervank niet voltooid zien worden.
