Zondag vond in Cultuurhuis De Klinker in Winschoten de eerste voorstelling plaats van het muziek- en theaterstuk Streekgenoten. In dit bijzondere podiumproject wordt het intrigerende verhaal verteld van de muzikale Joodse familie Stoppelman uit Oude Pekela, die voor de Tweede Wereldoorlog op vele bruiloften en partijen speelde. Het achtkoppige orkest van vader Lazarus en zijn zeven zonen bracht met veel verve de wals, de valeta en andere dansmuziek.
Het strijkorkest van de Stoppelmannen was in de vooroorlogse jaren geliefd en veel gevraagd. Tot de Duitsers Nederland binnen vielen. Bijna niemand van de Joden in de Veenkoloniën hebben de Holocaust overleeft. Alle zeven zonen werden in concentratiekampen omgebracht.
Het verhaal werd verteld door de stad Groninger historicus Beno Hofman, en daarmee gaf hij inzicht in de rijke en bijzondere Joodse cultuur in de Veenkoloniën in de jaren vóór de Tweede Wereldoorlog. De familie Stoppelman uit Oude Pekela was zo’n familie. Het strijkorkest bracht met veel verve de wals, de valeta en andere dansmuziek. En trad op bij trouwerijen en feesten, waar de Stoppelmannen graag geziene gasten waren. Tot de Duitsers Nederland binnenvielen.
Deze muzikale en verhalende expositie over de familie Stoppelman is omlijst met beeldende liedjes van Bert Hadders. Van arrangeur Tim Nobel is de opzwepende klezmermuziek uitgevoerd door het veelgevraagde 'Bolotny Trio'. Het mooie stemgeluid van mezzosopraan Hanneke Tichelaar verrijkte de gelieerde klassieke werken door het 75-koppige orkest van de Veenkoloniën, het VKSO, o.l.v. dirigent Lubertus Leutscher.
Aan de productie van 'Streekgenoten, Joden in de Veenkolonien’ is door de arrangeurs en projectontwerpers bijna drie jaar gewerkt. Een bijzondere compositie in deze reeks voorstellingen is 'Machmes Wos' dat in 1996 werd gecomponeerd voor de speelfilm 'For My Baby', een prachtig lied, getoonzet door componist Louis Andriessen (wereldpremière van een nieuwe bewerking) en in 2019 op verzoek van Andriessen en Torenbos bewerkt door Bob Zimmerman voor zowel groot orkest als voor kleine bezetting.
De Groningstalige zanger Bert Hadders heeft voor Streekgenoten vier liederen geschreven en gezongen. “Ik wilde het stiekem al heel graag, maar je gaat jezelf ook niet aanbieden.” Tijdens een treffen op een muzikaal evenement had Lubertus Leutscher hem gevraagd voor een gezamenlijk optreden. Hadders: “Ik was heel blij dat Lubertus mij er voor vroeg”.
“Normaal sta ik met een gitarist op het podium. En nu met 80 musici met een dirigent. Het is een heel andere wereld. Het is nieuw voor mij en vond het heel spannend. Maar het bevalt mij goed. Het is prachtig om te midden van allemaal goede muzikanten te staan. Het is een mooie manier van muziek maken met elkaar, en dan ook met pop en klassiek bij elkaar. Ik vindt het ook heel mooi dat we zo’n symfonieorkest hebben in de Veenkoloniën.”
“Bij mijn liederen heeft Tim Nobel prachtige arrangementen geschreven. Ook dat was wel spannend om te zien wat hij met mijn muziek zou doen. Maar ik ben er ‘hail wies mit’. Ik heb me in het verhaal verdiept en er boeken over gelezen. Mijn insteek was om deze mensen een gezicht te geven. De omlijsting met deze beeldende liedjes brengt het heel dicht bij. Met een verhaal en een naam begrijpen mensen het beter dan met cijfers. Des te schrijnender wordt ook de afloop.”
“Eigenlijk hebben we het niet zozeer over de oorlog en de Holocaust willen hebben, maar bij elke verhaal over een Joodse familie eindigt het daar. Je kunt er eigenlijk niet omheen. Misschien is het maar goed dat we het zo hebben gedaan.”
'Streekgenoten, Joden in de Veenkoloniën' vindt ook plaats in:
24 februari in de Tamboer in Hoogeveen, 17 maart in Geert Teis te Stadskanaal en op 31 maart in De Voorhof te Westerbork.
