Van 8 tot 23 mei 2023 zijn metingen naar afwijkend geluid (bromtonen) van de windmolens bij de N33 uitgevoerd. Dit is gedaan bij woningen die dicht bij het windpark staan en in één van de windmolens zelf. In dezelfde periode hebben omwonenden een klachtenregistratie bijgehouden. Uit de metingen blijkt als voorlopig resultaat dat de overlast van geluid vooral lijkt op te treden tijdens periodes wanneer curtailment plaatsvindt (om balans op het energienetwerk te houden draaien de windturbines wel, maar leveren minder of geen vermogen). Siemens gaat aanpassingen doen aan de software van de windmolens. De partijen hopen dat hiermee de overlast van geluid verminderd wordt.

Wethouder Erik Drenth van de gemeente Midden-Groningen: “De uitkomsten lijken een oorzaak aan te wijzen maar we willen zeker weten dat dit zo is, zodat bewoners minder overlast ervaren van het windpark.” Wethouder Henk Jan Schmaal van de gemeente Veendam: “De uitkomsten zijn een volgende stap in het proces van het verminderen van overlast door bromtonen.“

Wethouders Schmaal en Drenth: “Gezien het belang van onze inwoners en de historie willen we zeker weten dat de aanpassing van de software van de windmolens zorgt voor minder last van bromtonen. Daarom nodigen we alle partijen weer uit om te bespreken hoe we dit het beste kunnen blijven meten en volgen.”

Opzet onderzoek
De exploitanten van het windpark - RWE en Eurus Energy -, het ministerie van EZK, de gemeenten, de fabrikant Siemens Gamesa, onderzoeksbureau Arcadis en Jan van Muijlwijk (gepensioneerd geluidspecialist van de gemeente Veendam) hebben regelmatig overleg met elkaar over het geluid van het windpark. Hoewel het windpark aan de Nederlandse geluidnormen voldoet en eerdere verbeteringen al tot minder geluid hebben geleid, wilden betrokken partijen nagaan of de ervaren hinder nog verder kan worden beperkt.

De partijen hebben besloten om op hetzelfde moment geluidmetingen te doen bij één woning aan de noordrand van Meeden en in de gondel van de dichtst bij deze woning gelegen windturbine. Daarnaast zijn de bewoners van vier woningen in de directe omgeving van de meetlocatie bij de woning gevraagd om tijdens de meetperiode per half uur op een schaal van 1 (laagste intensiteit, normaal achtergrondgeluid) tot 7 (hoogste intensiteit) te registreren hoe zij het windturbinegeluid ervaren. De geluidmetingen en de registratie door de bewoners hebben plaatsgevonden tussen maandagavond 8 mei 2023 en dinsdagochtend 23 mei 2023.

Uitkomsten onderzoek
Uit de analyse van de metingen in relatie tot de feedback van omwonenden en het vermogen van de windturbine blijkt dat er verschillende tonen (geluid) te horen en/of te meten zijn. Om de hoorbaarheid en de hinderlijkheid van de tonen te beoordelen, is de feedback van bewoners in de directe omgeving van de meetlocatie cruciaal. Alle partijen bedanken de bewoners dan ook voor medewerking.

Verder blijkt uit het onderzoek:

• In de gondel van de windturbine zelf treden onder alle weersomstandigheden tonen op, maar veel van deze tonen worden niet gemeten en gehoord bij de woning aan de noordrand van Meeden. Dit komt door de manier waarop geluiden vanuit de windturbine maar voor een deel worden overdragen naar buiten toe, maar ook omdat het omgevingsgeluid (bijvoorbeeld geluid van verkeer en de wind zelf) de tonen maskeert.
• Er wordt geen overlast ervaren bij nominale windsnelheid en vermogen (wat een windturbine volgens de fabrikant maximaal kan produceren onder optimale omstandigheden).
• Op zaterdag 13 mei en 20 mei registreerden alle vier bewoners overlast.
• Eén bewoner heeft veel last gehad van bromtonen tijdens de nacht.
• Ook in perioden dat er geen tonen gemeten werden in de windturbine en bij de woning, is er wel hinder gerapporteerd.
• De overlast treedt vooral op bij toenemende wind bij lage windsnelheid en wind uit het noordoosten.
• In de meerderheid van de gevallen van overlast was er ook sprake van curtailment. Curtailment betekent dat het vermogen van het windpark op sommige momenten wordt teruggeschroefd, bijvoorbeeld om balans te houden op het energienet (als het aanbod groter is dan de vraag). De windturbines draaien dan dus wel, maar leveren minder of geen vermogen.

Aanpassingen
Siemens-Gamesa voert in juli softwareaanpassingen door in de windturbines die ervoor zorgen dat, als zich curtailment voordoet, de snelheid van de windmolens ook verder wordt teruggeschroefd.

Gezamenlijk overleg
De uitkomsten van het onderzoek, de softwareaanpassingen en de mogelijke consequenties die hieraan kunnen worden verbonden, worden besproken in een gezamenlijk overleg. De afspraken uit dit overleg worden daarna bekend gemaakt.

Achtergrond
Het initiatief voor een aanvullend onderzoek is voortgekomen uit het gesprek dat Stichting Platform Tegenwind N33 in juli 2022 met Jesse Klaver en de exploitanten in Den Haag heeft gevoerd.

Het aanvullend onderzoek werd uitgevoerd door de partijen die betrokken zijn bij het windpark: de gemeenten Midden-Groningen, Veendam en Oldambt, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, fabrikant Siemens-Gamesa, onderzoeksbureau Arcadis, geluidsspecialist Jan van Muijlwijk en de exploitanten van het windpark, RWE en Eurus Energy.