Tot en met 5 september 2021 te zien in Veendam

Het Veenkoloniaal Museum te Veendam is één van die museale pareltjes in de regio die bij nog te weinig kunstliefhebbers bekend is. In 1939 opgericht om de geschiedenis van de regio levendig te houden, maar ook organisator van diverse kunstexposities. In 1941 organiseerde het museum de eerste kunstexpositie met werken van de uit Putten afkomstige flamboyante kunstenaar Dorus Roovers. Deze expositie ging 75 jaar later op herhaling, maar ook tentoonstellingen met werken van Jan Sluyters, Geert Hendrik Streurman, Bart Peizel, Herman Mees, Hendrik Valk, Berend Olfert Groen en Henk Helmantel waren al in Veendam te zien. Soms zelfs voordat grote musea er aandacht aan gingen besteden. Recent was nog het werk van Ploegkunstenaar Jannes de Vries te zien.

In samenwerking met AKKA, de alumnivereniging van de Klassieke Academie te Groningen organiseert het Veenkoloniaal Museum te Veendam komende zomer een kunstexpositie die de verbinding zal leggen tussen Groningen en Riga, een verbinding die al sinds de Hanzetijd bestaat. Hout, graan en bouwmaterialen waren belangrijke handelsgoederen. In de 18de en de 19de eeuw kwam echter de zeevaart in de Groninger Veenkoloniën tot grote bloei en overvleugelde die van de stad Groningen. Meer dan zestig procent van de zeegaande vloot kwam rond 1850 uit plaatsen zoals Veendam-Wildervank, Oude- en Nieuwe Pekela en Hoogezand en Sappemeer. Regelmatig werd koers Oostzee gezet. Aan deze bloeiperiode herinneren in het museum te Veendam nog tientallen documenten, handelscontracten, maar ook meegebrachte souvenirs zoals Oostzeelepels, sieraden, serviesgoed en scheepsportretten, maar de zeevaart bracht ook nieuwe ideeën. Immers wie verre reizen doet kan veel verhalen. In de permanente expositie is zelfs een Rigazaal aanwezig die herinnert aan de oude handelscontacten en hiermee is het museum in Veendam het enige museum in Nederland met een zaal die aan de stad Riga herinnert.

Sinds 2006 organiseert het museum in Veendam in samenwerking met het Mencendorfa nams museum te Riga om het jaar kunst- en historische exposities. De zeevaart staat daarbij vaak centraal.

Negentien kunstenaars van de alumni vereniging van de Klassieke Academie in Groningen lieten zich inspireren door de verhalen, documenten en objecten die in het museum in Veendam  te vinden zijn.  Het levert een heerlijke kunstreis op langs doeken, waarop de handel naar de Oostzee, de natuur, de zee, havens, maar ook de mensen langs de zee, contacten  en het culturele leven is afgebeeld. De beeldhouwers van AKKA geven met hun 3D-werk een extra dimensie aan de tentoonstelling, die met recht ‘De Klassieke Verbinding’ heet.

De opening, eerst gepland op 28 februari 2021, werd vanwege de lockdown diverse malen verschoven, maar op 11 juni is het dan zover. De expositie wordt dan officieel geopend door René Paas, de commissaris van de Koning in Groningen en  Aiga Liepina, de Letse ambassadeur in Nederland. De tentoonstelling in Veendam is te zien tot en met 5 september. Daarna verhuist een deel van de tentoonstelling naar Riga waar de werken van de leden van de AKKA van 1 oktober tot en met 9 januari 2022 in het Mencendorfa nams museum zijn te zien.

Mummia
Naast de kunst van AKKA is ook de historische verzameling van het Veenkoloniaal Museum Veendam en de tentoonstelling ‘Mummia’ te zien. Dioni ten Busschen laat in haar kunstwerken zien wat het diepste wezen van turf is. De brandbare koolstof uit de bodem van de Veenkoloniën, die in vorige eeuwen dorpen als Pekela en Veendam tot de rijkste plekken in Nederland maakte. Dioni ten Busschen liet zich inspireren door de mythes van het veen, en vormde het veen tot indrukwekkende grote en rauwe landschappen. Ze maakte er mensvormige plastieken van en gaf hen als grafgift ook gebruiksvoorwerpen mee van datzelfde turf. Wat haar presentatie zo boeiend maakt, is de eenheid in de uitstraling. Je wilt het aanraken, proeven zelfs. Het mag niet, maar een intensieve beleving van haar kunst beloont de kijker met een ervaring, die nooit meer uitgewist wordt.

‘Groningen- Riga, de klassiek verbinding’, is vanaf 12 juni 2021 tot en met 5 september 2021 te zien. “Mummia’ nog tot en met 28 november 2021. Bij beide exposities is een catalogus verschenen die via de museumwinkel en de webwinkel van het museum verkrijgbaar is.

Veenkoloniaal Museum, Museumplein 5, Veendam.
Zie ook www.veenkoloniaalmuseum.nl