Tekst Hans van Noort [ hansvannoort@parkstadveendam.nl ] 

Het is gezellig op de thuisbasis van de Foto, film en videogroep Wildervank. Ze hebben nogal wat omzwervingen gemaakt, maar zitten nu al weer een goede 4 jaar in de oude C.W. Lubbersschool, bij de Grote Kerk te Wildervank. Ze hebben daar een eigen plek om hun hobby uit te oefenen. Wie die ze zijn en welke hobby ze beoefenen komt hieronder ter sprake. De C.W. Lubbersschool heette tot 1945 Christelijke School. Als postuum eerbetoon aan verzetsstrijder C.W. Lubbers kreeg de school deze naam. De oude lerarenkamer en enkele aanpalende ruimtes vormen het “home” van de groep. Een schitterende studio!

Iedere maandagavond komen ze bij elkaar onder het genot van een kopje koffie en wat lekkers. En dan gaan ze aan de slag. Paul Smalbil, één van de oprichters van de groep, houdt zich bezig met het omzetten super 8 films naar een digitale versie. Hiervoor draait hij de oude smalfilm af op een scherm en neemt deze opnieuw op. Nog één van de mannen van het eerste uur is Bert Grootjans. Zijn specialiteit is het geluid. Bij “stomme” films, films zonder muziek of tekst - alléén beeld, werd muziek later “toegevoegd.” Dat doet hij nog steeds, alhoewel er weinig “stomme” films meer binnen komen! Klaas Brouwer zet de films van oude VHS-banden op DVD of stick. Hij heeft daar schitterende apparatuur voor. Eigenlijk doen de “machines” het werk. Klaas is ongeveer 15 jaar lid. Henk Steenman is de technische man én de man van de elektronica. Bij storingen of andere problemen op dit gebied is hij de redder in de nood. Henk maakt zo’n 8 jaar deel uit van de club. Eén man hebben we nog niet genoemd, good old Jaap de Weijs. Bekend van de paardentram, maar ook vanaf het begin betrokken bij de Foto, film en videogroep Wildervank.  Zo heeft eenieder zijn eigen specialiteit, maar één ding hebben ze gemeen: het zijn fanatieke filmers (geweest). Ze hadden allemaal een super 8 of dubbel 8 camera.

In 1982 komt een brief binnen van een filmbedrijf  bij buurtorganisatie “Stichting Wildervank Vooruit” of ze een film mogen vertonen over de inwoners van Wildervank uit 1966. Toestemming volgt. De film draait in februari 1983 in café Boelens. Jaap de Weijs belt Paul Smalbil en vraagt hem of hij zin heeft om een film te maken van Wildervank anno 1983. In de dorpskrant komt een oproep om mee te doen. Er volgen enkele reacties o.a. van Albert Haddering, Jan Greven, Marinus Doewes en bovengenoemde Bert Grootjans. Allen bezitten een super 8 camera, een filmprojector en montagemateriaal.

Dan komt buurtorganisatie “Stichting Wildervank Vooruit” weer in beeld. Willen jullie ons financieel steunen voor het realiseren van deze film, is de vraag. Uiteraard gaat dat niet zomaar. Er moet een draaiboek komen en een goed plan. Die komen er. Resultaat: witte rook uit de schoorsteen.

Dan komen de vragen. Waar kunnen we terecht met z’n zevenen? En waar kunnen we onze spulletjes laten staan? De eerste locatie is de vliering bij Paul en Dina Smalbil. Daarna een ruimte bij de firma Duintjer. Ondertussen gaat het filmen(opnames) gewoon door. In 1986 wordt de film vertoond. Helaas niet zo’n succes. De film is te lang. Ook komt er nog een fotoboek over Wildervank tussendoor!  Boekhandel en drukkerij Dekker en Huisman in Wildervank wordt de volgende “pleisterplek.” De manufacturenzaak (lapjes- en stoffen zaak) van Flip Steven komt leeg. Daar bouwen ze een nieuwe studio op. De winkel wordt verkocht. Weer staan ze op straat. Op zoek naar een nieuw onderkomen.

De film Wildervank 1966 komt te koop. Deze wordt gekocht. Twee avonden draaien ze de film met een volle bak, weer bij café Boelens. “We kwamen redelijk uit de kosten,” aldus Smalbil. In 1989 kunnen ze terecht bij bejaardencentrum Westerhave. “De vliering van een van de vleugels kregen we ter beschikking incl. elektrisch en water.”  Ze schakelen over van film naar video en schaffen verschillende apparatuur aan. De “zaken” lopen goed. Steeds meer aanvragen komen binnen voor bedrijfs- en trouwreportages. De banden gaan de hele wereld over! Evenals de banden met de film Wildervank 1966. 4 jaar lang verzorgen ze de hoogtepunten van VBV Veendam na afloop in de VIP-ruimte. In 2003 moesten ze Westerhave verlaten i.v.m. de brandveiligheid. Het houdt maar niet op. Weer verhuizen, nu naar de boerderij van Harry Hartsema en vervolgens naar een leegstaande woning naast de oude brandweerkazerne in Wildervank tot 2017.

“We krijgen in 2015 het verzoek van de Stichting Herdenkingsstenen Veendam - Wildervank om de onthulling en laatste steenleggingen op film vast te leggen. Deze stenen zijn gelegd bij de huizen waar voor de oorlog Joodse medeburgers hebben gewoond, maar die vermoord zijn in de vernietigingskampen. Het wordt een indrukwekkende film. Nabestaanden vragen massaal de film aan. De film gaat letterlijk de hele wereld over - Canada, Australië, Israël!”

En nu dus de 8e locatie in de C.W. Lubbersschool.

Oude films zijn ook zonder gesproken tekst natuurlijk erg leuk. Maar de tijd dringt. Veel personen die in de film te zien zijn, zijn al uit de tijd. Wie staan er allemaal op die film? Herkennen we nog mensen van toen - 1955 en 1966? Het zoeken naar de juiste namen bij de personen is een hele opgave.

“Veertien dagen geleden, op 12 september, hebben we onze medewerking verleend aan het jaarlijkse Jan Bosch orgelconcert in de Grote Kerk van Wildervank. Voor de pauze hebben we de film van 1956 gedraaid en na de pauze die van 1966. Tijdens de “stomme films” werd het orgel bespeeld door organist Vincent Hensen. De combinatie van “stomme film” en orgelspel wordt de laatste tijd veelvuldig toegepast. Het orgel heeft een beetje oubollig imago, door deze combinaties in dit geval met de film probeert men dit terecht weg te poetsen.”

“Er komen met regelmaat nog super en dubbel 8 films binnen zonder geluid,” vertelt Paul. “Deze zetten we dan om en voorzien die dan van een fraai achtergrondmuziekje.” Mocht u nog oude films hebben die u wilt laten digitaliseren, dan kunt u altijd terecht bij de Foto, film en videogroep Wildervank. Ze helpen u graag. Informatie: paulsmalbil@netvisit.nl telefoonnummer: 06.52519353.