Inwoners en andere belanghebbenden krijgen een grotere rol bij windenergie in de provincie Groningen. Meedenken over mogelijke locaties, mede-eigenaar worden van windparken en delen van lusten en lasten zijn belangrijk in de nieuwe aanpak.

De provincie Groningen wil de overgang naar duurzame energiebronnen versnellen en koploper blijven op energiegebied in Nederland. Dat levert banen op, draagt bij aan de klimaatdoelstellingen en laat zien dat we van het gas af kunnen. Een belangrijk punt in een provincie met aardbevingen door de gaswinning. Provinciale Staten hebben als doel gesteld in 2035 zestig procent hernieuwbare energie op te wekken, en in 2050 zelfs honderd procent. Groningen wil en moet daarom de komende jaren grote stappen zetten in de overgang naar schone energie. Allereerst natuurlijk door energiebesparing: in de industrie, op scholen, kantoren en bij mensen thuis.

Eerlijk, efficiënt en eigen
Maar dat is niet genoeg. Onze energiebehoefte blijft na besparing nog zo groot, dat we alle vormen van duurzame energie nodig hebben en daar willen we in onze provincie de ruimte voor bieden. Voor windenergie heeft de provincie onlangs nieuw beleid op hoofdlijnen vastgesteld, waarbij de provincie Groningen kiest voor een nieuwe aanpak, de zogenaamde Maatschappelijke Tender. Het uitgangspunt van deze aanpak is 'eerlijk, efficiënt en eigen’, wat naar voren is gekomen uit de gesprekken met inwoners over duurzame energie.

Voorwaarden stellen
Deze aanpak is nu verder uitgewerkt. Omwonenden, corporaties en bedrijven hebben de mogelijkheid om in het begin van het proces aan te geven welke ruimtelijke en maatschappelijke voorwaarden ze belangrijk vinden. Denk daarbij aan de grootte van de windmolens of de opstelling daarvan, bijvoorbeeld langs wegen, kanalen of op bedrijventerreinen. Daarnaast kunnen omwonenden als voorwaarde stellen dat dat ze vroegtijdig betrokken worden en reële mogelijkheden krijgen om mede-eigenaar te worden van windmolens. Dit moet ervoor zorgen dat de omgeving zo veel mogelijk voordeel heeft van windenergie.

Nieuwe aanpak windenergie
‘Draagvlak voor windenergie is niet vanzelfsprekend. De impact op de omgeving en het landschap is groot. De provincie wil er daarom voor zorgen dat omwonenden vanaf het begin meedenken over de locaties en onder welke voorwaarden windmolens geplaatst kunnen worden. Door aan te geven waar je windenergie zou willen, hoe je het wil organiseren en wat je er voor terug wil, maken we duurzame energie echt van onszelf’, zegt gedeputeerde Nienke Homan.

Kansenkaart
De volgende stap is dat gemeenten en provincie per regio het gesprek aangaan met bewoners en andere belanghebbenden over de voorwaarden waaronder windmolens mogelijk kunnen worden gemaakt. Ook worden de eerste ideeën en initiatieven verzameld. De provincie en gemeenten vertalen dit naar een 'kansenkaart'. Daarop komen per regio verschillende plekken die kansrijk zijn voor het opwekken van windenergie.

In de tweede stap toetsen de gemeente en provincie de kansenkaart aan gemeentelijk, provinciaal en rijksbeleid. Daaruit komt naar voren welke zoekgebieden wel of niet geschikt zijn voor windenergie. De zoekgebieden worden samen met de voorwaarden voorgelegd aan Provinciale Staten voor besluitvorming.

Op basis van het besluit van PS kunnen gemeenten vervolgens binnen de aangewezen zoekgebieden een aanbesteding ('maatschappelijke tender') uitschrijven, waarbij rekening wordt gehouden met de voorwaarden van inwoners. Het initiatief met de hoogste score wint de aanbesteding.