Nieuws

Beter leren lezen en schrijven bij het Taalhuis Veendam



DSC03767.jpg

Tekst Hans van Noort

We barsten anno nu van de communicatiemiddelen. Iedereen heeft wel een mobiele telefoon, smartphone en/of computer of anderszins. Hiervoor is beheersing van taal essentieel. Toch zijn er mensen in onze samenleving die (zeer veel) moeite hebben met het spreken en schrijven in het Nederlands. Velen komen uit andere landen, maar ook ondervindt een gedeelte van de Nederlanders ondanks het doorlopen van de basisschool en geheel of gedeeltelijk voortgezet onderwijs, nog problemen bij het lezen en schrijven. Denk maar eens aan het invullen van allerlei formulieren van zowel gemeentelijke- als landelijke overheid. Of welke taalvaardigheden moet ik bezitten om als vluchteling aan werk te komen? Toch gloort er hoop aan de horizon, want we hebben sinds 1 mei van vorig jaar Taalhuis Veendam.

Coördinatie
Coördinator is Dineke van den Bergh. Zij regelt alles voor het Taalhuis zoals het matchen van deelnemers met vrijwilligers, het aanvragen van leermiddelen, de correspondentie, de administratie en noem maar op. Het onderkomen van het Taalhuis Veendam is de bibliotheek in congres- en cultuurcentrum vanBeresteyn. Boven aan de trap rechts achterin is er voor ingericht. Dineke werkt één dag in de week aan de coördinatie. De andere dagen is ze actief in Buitenpost, waar ze bij Stichting Vluchtelingenwerk Nederlands als 2e vreemde taal doceert. Verder volgt zij een post-HBO studie, één dag per week, aan de Hogeschool van Utrecht in hetzelfde vakgebied.

Momenteel hebben zich zo’n veertig deelnemers aangemeld bij Taalhuis Veendam. Dit zijn mensen van allerlei pluimage: naast een paar Nederlanders ± 5%, vluchtelingen uit Syrië, Somalië, Iran, Eritrea en andere landen. Buitenlanders die met een Nederlander zijn getrouwd – Thaise, Poolse, Russische, Braziliaanse, Spaanse, Turkse mannen en vrouwen.  Sommigen schamen zich een beetje, omdat ze nog steeds niet goed Nederlands spreken. Dat komt voornamelijk doordat ze thuis en onder elkaar hun eigen taal spreken en veelal naar lokale zenders kijken en luisteren. Ja, dan schiet het Nederlands er een beetje bij in! Ze hebben zich aangemeld via de site, een folder, Compaen of via hun (mogelijke) werk. “Ook zijn er die via het Noorderpoort hier terecht zijn gekomen,” vertelt Dineke van den Bergh.

Na zich te hebben aangemeld volgt eerst een intake gesprek. Hierin wordt geïnventariseerd  van wat men wil leren en wanneer de deelnemer beschikbaar is. Hoewel vaak moeilijk én moeizaam gaat alles in het Nederlands. Vervolgens wordt de persoon gekoppeld aan een vrijwilliger en dan kan het project los. Alles tot doel dat de deelnemer zich in de toekomst zelf kan reden - zelfredzaamheid dus!

_MG_4548.jpg
Archieffoto

Matchen
Toevallig zijn zojuist een deelnemer en een vrijwilliger aan hun eerste kennismakingsgesprek begonnen. Gezellig in het gedeelte tussen de leeszaal/nieuwe balkon en de eigenlijke bibliotheek, zeker geen schoolse sfeer én één op één! We schuiven even aan. Deelnemer is Marcelo. Hij is van Portugese afkomst en woont al 7 jaar in Veendam. Zijn vrouw is Nederlandse en zij spreekt vloeiend Portugees. Dus je raadt het al, thuis wordt Portugees gesproken. Marcelo wil graag aan het werk, maar omdat hij niet goed Nederlands spreekt lukt dat niet/nauwelijks. Hij gaat nu door het leven als huisman. Gelukkig kan hij in Borgercompagnie binnenkort in de asperges. Tegenover hem zit Dick Bosscher - 70 jaar. Hij is vrijwilliger en Marcelo is zijn eerste leerling. “Je moet je verplaatsen in diegene die je voor je hebt,” vertelt Dick enthousiast.

Nieuwe vrijwilligers moeten eerst een training volgen van 4 dagdelen. De onderwerpen die aan de orde komen zijn zoal:

  • Informatie over de doelgroep;
  • Hoe volwassenen leren en hoe de begeleiding bij het leren lezen, schrijven en spreken plaats vindt;
  • Het lesmateriaal e.d.

Aan het eind van de training krijgen de vrijwilligers een certificaat, dat veelal feestelijk wordt uitgereikt. Laatst nog heeft wethouder Jaap Velema enkele certificaten overhandigd.

Marcelo en Dick hebben zich na de kennismaking beziggehouden met woorden als handdoek, borstel en rugtas. Voor ons heel gewoon en gemakkelijk uit te spreken. De betekenis van het woord en wat je met het voorwerp kunt doen is best lastig uit te leggen. Zo te zien hebben Marcelo en Dick er beide aardigheid in!

_MG_6635.jpg
Archieffoto vrijwilligers

Vrijwilligers
Het aantal vrijwilligers ligt rond de 20 man/vrouw. Het zijn soms mensen die nog in het werkproces zitten en dit erbij doen of die al met pensioen zijn. Ze worden gemotiveerd  omdat ze het leuk vinden anderen te helpen én iets met taal hebben natuurlijk. De leeftijd ligt tussen van 23 tot 70 jaar. De achtergrond varieert van student tot psycholoog en alles wat daar tussen zit.  De samenkomst is niet plaats en tijd gebonden en gaat in overleg. De tijdsinvestering is ongeveer 2 uur per week, maar verschilt nogal. Je moet je tenslotte wel goed voorbereiden en dat kost de een meer tijd dan de ander. Die voorbereiding bestaat o.a. uit het doornemen van het lesmateriaal. Via de “Stichting Taal voor het Leven” zijn verschillende themaboekjes uitgegeven. In deze lesmethode treffen de deelnemers en vrijwilligers situaties aan vanuit het dagelijkse leven of werk. Ook zijn ze in diverse niveaus geschreven. De methode heet: SUCCES!

Een voorbeeld. Het boekje draagt de titel: “Dat doet de gemeente.”  Hierin komen aan de orde - een selectie:

  • Paspoort, rijbewijs, identiteitsbewijs en DigiDcode;
  • Hoe maak je een afspraak bij de gemeente?
  • Waar is het gemeentehuis;
  • Waar is de burgemeestersketting?
  • Financiële hulp bij laag inkomen;
  • Iets melden over de woonomgeving bijv. zwerfafval.

Het gaat niet alleen over het spreken en schrijven, maar ook over de inhoudelijke kant. Dineke: “Deelnemers vinden dit best moeilijk.” In het (werk)boekje staan verschillende opdrachten en om die helemaal zelfstandig uit te moeten voeren, valt zeker niet mee!

Partners
Het Taalhuis Veendam wordt mogelijk gemaakt door:

  • Stichting Lezen & schrijven;
  • Taal voor het Leven;
  • Noorderpoort;
  • Compaen/Tintenwelzijnsgroep;
  • Gemeente Veendam;
  • De Bibliotheek.

De laatste in de rij biedt onderdak aan het Taalhuis Veendam. “Daar zijn we erg blij mee,” beaamt Dineke van den Bergh. “We zijn niet afhankelijk van openingstijden en hebben op deze manier veel vrijheid van handelen.”

Op maandag- en woensdagmiddag van 13.00 – 15.00 uur is er spreekuur.

Informatie:
Museumplein 5
9641 AD Veendam   
06 51 44 56 81
taalhuisveendam@noorderpoort.nl
www.taalvoorhetleven.nl  
0800 023 4444

DSC03760.jpg