ParkstadVeendam.nl

55-PLUSSERS - Op dinsdag 10 september 2013 vindt de maandelijkse sportieve activiteit voor 55-plussers plaats. Deze maand staat klootschieten in Borgerswold op het programma. Om 13:30 uur start het klootschieten vanaf de grote parkeerplaats voor de waterskibaan in Borgerswold. De activiteit wordt georganiseerd in samenwerking met buurtvereniging de Langeleegte.

Klootschieten
Deelnemers worden verdeeld over verschillende teams, het team dat met de minste worpen de finishstreep haalt wint. De spelregelinstructie wordt verzorgd door vrijwilligers van buurtvereniging de Langeleegte. Ook stelt de buurtvereniging de materialen beschikbaar en zijn ze verantwoordelijk voor de route (7 kilometer) door Borgerswold. Buurtvereniging de Langeleegte is een actieve club, onder andere op het gebied van klootschieten. Iedere zondagochtend om 9.00 uur start het klootschieten vanaf buurthuis de Langeleegte.

Aanmelden
Deelname aan de klootschietmiddag kost €1,-. Kosten voor gebruik van een consumptie na afloop in het clubgebouw van buurtvereniging de Langeleegte zijn voor uw eigen rekening. Wilt u deelnemen? Graag aanmelden uiterlijk maandag 9 september 2013 door te mailen naar: annewil.schreuder@dekompanjie.nl of te bellen, t. 0598-652302.

CENTRUM - Een vermoedelijke winkeldief heeft woensdagmorgen zijn rug gebroken toen hij in een supermarkt in het centrum van Veendam probeerde weg te rennen. De 30-jarige man, zonder vaste woon- of verblijfplaats, was in zijn vlucht door nog onbekende oorzaak komen te vallen.

De 30-jarige was vermoedelijk met een bekende in de winkel en werd betrapt op diefstal van enkele broodjes. In eerste instantie liep de man met personeel van de supermarkt mee naar een kantoortje. Onverwacht probeerde hij toch weg te komen. De tweede verdachte, een 43-jarige inwoner van Veendam, werd na een zoekactie van de politie op de Wilhelminasingel aangehouden. Hij zou een medewerker van de supermarkt met een bijl hebben bedreigd. Bij zijn arrestatie had hij die niet bij zich.

De 30-jarige werd met een ambulance naar een ziekenhuis vervoerd waar werd vastgesteld dat zijn rug was gebroken. De politie is met een onderzoek bezig.

MONUMENTENDAG - De  Grote Kerk in Wildervank is open tijdens de Open Monumenten- en Nationale Orgeldag op 14 september. Er zijn die dag twee evenementen: van 10:00 - 17:00 uur, openstelling kerk en orgel van 20:00 - ca. 22:00 uur, gratis toegankelijk orgelconcert door Kees Steketee

Beschrijving Grote Kerk Wildervank
De Grote Kerk (Rijksmonument) aan de Torenstraat 80 te Wildervank is gebouwd in 1910/1911 naar een ontwerp van Tj. Kuipers uit Amsterdam. De basisvorm is een Grieks kruis, gebouwd in een Rationalistische bouwtrant met Neo-Romaanse, Neo-Byzantijnse en Berlage invloeden. Opvallend is de hoge, slanke, toren die al van verre is te zien. Interessant zijn: het geoliede grenen plafond met ingekleurde florale motieven, de kansel, het ameublement, de lichtkronen, de gebrandschilderde ramen. Boven de preeknis bevindt zich een uniek orgel van de fa. E.F. Walcker uit 1913 waarvan het front geheel in samenhang met de kerk is ontworpen door de architect.

Walcker-orgel
Dit jaar staat het 100-jarige orgel in de belangstelling. Orgels worden ook wel de "Koning der instrumenten" genoemd, "Macht en Pracht" is dus ook van toepassing op het orgel.
Het Walcker-orgel in de Grote Kerk is een pracht om te zien: in Jugendstil beschilderde pijpen, uniek bij Nederlandse orgels, gestileerde adelaars en een prachtig engelkopje. Als alle registers dan ook nog worden losgetrokken dan komt het machtige gebrul van deze koning flink los.

Het orgelconcert, van 20:00 tot ca. 22:00 uur, door Kees Steketee, wat 's avonds plaatsvindt is gratis toegankelijk. Het wordt een orgelconcert waarbij zeer bekende orgelwerken worden gespeeld, bijv. de Toccata van Bach. Na de pauze kunt muziek verwachten die geïnspireerd is op de popmuziek, denk aan Ekseption, Focus, etc. Kortom een licht verteerbaar programma voor iedereen.

Websites: www.protestants-wildervank.nl en www.walckerwildervank.nl

Activiteiten 14 september, 10:00 - 17:00 uur:

• Openstelling kerkgebouw
• Beklimming van de toren mogelijk
• Het orgel wordt de gehele dag bespeeld en organisten mogen zelf ook spelen
• Om 14:00 uur is er een uitleg over het orgel en een miniconcert door hoofdorganist Dirk Swama
•  "Jan Bosch" orgelconcert door Kees Steketee om 20:00 uur, toegang gratis (mogelijk gemaakt door sponsors)

Anekdote
De Grote Kerk aan de Torenstraat 80 is een goed voorbeeld van het thema "Macht en Pracht."
Het volgende verhaal onderstreept dat: Vanwege het feit dat de bestaande kerk te klein werd wilde de kerkenraad in 1910 een nieuwe kerk te realiseren, "...met 800 zitplaatsen en een toren van 28 meter hoogte." Er kwam echter een voorstel van Kier J. Bosch uit Wildervank, toen een "vermogend ondernemer in ruste", om een royalere kerk te bouwen met een hogere toren "een kerk met allure, uitstralend de zelfbewustwording van de Gereformeerden en welstand." Om dit te kunnen realiseren nam hij een derde van de bouwkosten voor zijn rekening en hij betaalde het honorarium van de door hem ingebrachte architect, de bekende kerkontwerper Tjeerd Kuipers uit Amsterdam. Tevens zegde de familie toe het orgel te schenken. (Nieuws van den Dag 12-05-1910)

Als de familie Bosch, die rijk was geworden in de scheepvaart en houthandel, hier niet gewoond had en zij geen belijdend lid van de Gereformeerde kerk van Wildervank waren geweest hier een eenvoudige schuurkerk met een lage toren was gebouwd; zoals de Gereformeerde kerk in Nieuwe Pekela. (de grote Rijksbouwmeester P.J.H. Kuypers noemt: "Een lage toren een onding; een toren moet hoog, hij dient om uit de verte de plaats der kerk aan te tonen.") Architect Tj. Kuipers deelde die visie van Kuypers, ook de familie Bosch vond het mooi om de toren vanuit de boerderij (Raadhuiskade 71) en het herenhuis te kunnen zien. We kunnen rustig aannemen, dat als er wel een dergelijke schuurkerk was gebouwd, wij als Protestantse Gemeente Wildervank nu hoogstwaarschijnlijk, in de Oude kerk (nu de Margaretha Hardenbergkerk) hadden gekerkt.

De pracht van zo'n moderne kerk met daarin een eveneens prachtig modern orgel van de fa. Walcker, voorzien van de nieuwste technische snufjes, heeft wel haar keerzijde: de macht van de geldgever. De familie Bosch heeft tot in lengte van jaren zeer veel invloed gehad in het reilen en zeilen van de kerkelijke gemeente, wat zich destijds ook uitstrekte tot het dagelijks leven. Een ander voorbeeld is dat het nieuwe orgel alleen bespeeld mocht worden door Jan Bosch, zoon van Kier Jans Bosch, of door een door hem aangewezen vaste organist. Jan's halfbroer Hinderk Bosch, die in Rotterdam woonde, had nog meer rechten: Hij had altijd de vrijheid als hij in Wildervank was "de kerkdiensten met het orgel te dienen". De familie had immers het orgel geschonken en hield het in stand.

Wist u dat...

• Er in de twee kolommen (zuilen) in de kerk twee stalen dinbalken, per zuil, zijn ingemetseld? Dit was nodig om meer krachten op te vangen, van de grotendeels zelfdragende kapconstructie en voor het eventueel aanbrengen van een gaanderij.
• Kuipers afrekende met trekstangen of trekbalken, die veel te zien zijn in oudere kerken; hij wilde een ruimtelijke kerk.
• De architect ook 4 dragende binnenbogen creëerde op de kolommen; tevens een mooie overgang naar de twee zijbeuken in de kerkruimte.
• Vergeleken met de oude kerkbouw het muurwerk licht is uitgevoerd; dus minder gewicht en constructief sterk.
• Er 2 schoorstenen voor kolenkachels waren die achter in de kerk hebben gestaan. Met de komst van de centrale verwarming in 1925 is één schoorsteen afgebroken en de andere is in 1980 verlaagd; nu nog in gebruik voor de verwarmingsketel.
• Dat architect Tjeerd Kuipers in zijn jonge jaren bij de beroemde architect H.P. Berlage heeft gewerkt. Er zijn overeenkomsten: Kijkt u maar eens naar de Beurs van Berlage. De nadruk ligt daar ook op het fraai uitgevoerde metselwerk.

Raam
Het grote raam in de noordgevel toont bovenin een kleurig zonnemotief met rondvliegende vogels. De zon rijst op boven het weidse Veenkoloniale landschap met over de volle breedte een perspectivisch geconstrueerde pergola, dat door de zeven segmentbogen, het uitzicht biedt.

Ameublement
In het bestek staat: "Te leveren en te stellen 365 meter bank met rugschot en lezenaar, incl. voetenplank." De architect stelde de banken waaiervormig op (rondom het Woord). Abraham Kuyper, de voorman van de Gereformeerden, was hier groot voorstander van. De goed doordachte opstelling houdt in dat iedere kerkganger, waar men ook zit, de predikant op de kansel kan zien. Vroeger zaten veelal de "welgestelde" boerenfamilies, de fabrikanten en de groothandelaars in de rijen banken achter het schip: "onder de klok."

Kansel
Architect Kuipers ontwierp een platform kansel in een diepe halfronde blinde nis (preeknis). Hij paste dit in bijna al zijn te ontwerpen kerken toe en hij werd ook bekend door deze mooie binnenarchitectuur. Hij rekende af met de hangende preekstoel met klankbord.

Orgelgalerij
Het bestek geeft aan: "Naar de orgelgalerij te maken 2 trapjes, elk 15 treden, met bordessen. De trappen breed 0,75 m. met ronde leuningen op ijzertjes in de muur bevestigd. Voor de binnenboom op iedere trede een ijzeren baluster, op de onderste trede een trappaal. De leuning tot afscheiding der trapgaten boven rond te laten loopen met dezelfde balusters. Op onderregel, tot afsluiting op het eerste bordes, een schot met deur." Deze trapopgang is gelegen in het portaal van de kleine deur, aan Oosterdiepzijde, en is vrij degelijk en luxe uitgevoerd. Hier ging de organist naar boven. Jan Bosch meer dan 30 jaar.

Verlichting
Architect Kuipers ontwierp tot in het kleinste detail en zijn bouwwerken zijn vol details. Zijn leermeester architect H.P. Berlage ging zelfs zover dat hij ook het drukwerk voor de gebruikers van het nieuwe gebouw ontwierp. In het bestek zijn geen aanwijzingen te vinden, maar men mag met zekerheid aannemen dat Kuipers de kroonluchters (lichtkronen en wandlampen) heeft ontworpen, in Jugendstil.
De 3 middelgrote lichtkronen (de basis) hebben zes armen en een dienaar, met zeven lampen. Hij keerde de eerste lichtbron (de kandelaar in de tabernakel Ex. 25: 31-40) als het ware om, verdeelde zes armen in een cirkel, met uit het kernstuk de dienaar. Aan het Bijbelse getal 7 (volmaaktheid) is het getal 3 verbonden (drie-eenheid).
De 2 kleine lichtkronen in de beuken hebben 3 armen met drie lampen. De grootste lichtkroon, voor het liturgisch centrum, vermeerderde de architect met het getal 10 (de volheid); 7 + 10 (= de volledige volheid).

Orgel
Toen de kerk in Wildervank in 1911 gereed was, werd het orgel van de eerder gesloopte kerk eerst weer in de nieuwe kerk geplaatst. Na de bouw bestelde Hinderk, in overleg met zijn halfbroer Jan, het nieuwe Walckerorgel: "Een geschenk aan de gemeente." Het oude orgel is dan al in hun eigendom en hij verkoopt het, samen met zijn halfbroer Jan, aan de Christelijk Gereformeerde kerk in Nieuweroord (Hoogeveen).
Hij laat het front door architect Kuipers ontwerpen, een monumentaal plat orgelfront (een soortgelijk front had Kuipers een jaar daarvoor ontworpen voor de Nieuwe Kerk in Kampen). De zinken orgelpijpen zijn decoratief beschilderd. Het front is overhangend boven de preeknis.

In het midden hoofdtrainer Lesmond Prinsen, helemaal rechts (met witte shirt) assistent-trainer Edwin van Calker

VOETBAL - Halverwege het seizoen 2011-2012 nam oefenmeester Lesmond Prinsen van de voetbalvereniging Wildervank het roer over van trainer Bart Hartman, die er geen heil meer in zag en opstapte. Op dat moment stond de derdeklasser stijf onderaan. De voormalige prof-voetballer van BV Veendam ( 9 seizoenen), FC Emmen (3 seizoenen ) en een seizoen FC Omniworld, moest er dus voor zorgen dat het ‘zinkend schip' niet helemaal ten onder ging.

Deze loodzware missie lukte wonderwel, maar het had niet veel gescheeld of de roodhemden van Prinsen waren ‘kopje onder' gegaan.

Er moest uiteindelijk een beslissingswedstrijd tegen vierdeklasser Pekelder Boys aan te pas komen om degradatie naar de vierde klas te ontlopen. Na een zenuwslopende strafschoppen serie kwam Wildervank met de schrik vrij en dat betekende dus dat de roodhemden dit seizoen weer in de derde klasse uitkomen. Na de oefenwedstrijd tegen tweedeklasser Hoogezand had ik een gesprek met hem. Je sprong zeker een ‘gat in de lucht' toen jullie gewonnen hadden. "Dat was een ontlading", zei Prinsen.

Ondanks dat Wildervank tegen de ‘bierkaai' vocht in de derde klas heeft Prinsen bewust voor Wildervank gekozen. Op dat moment had Prinsen nog geen club en Wildervank was voor hem een uitdaging. Hij heeft bewust voor Wildervank gekozen want hij kende de club. "In de groep zit een positive impuls en het is een uitdaging om aan de slag te gaan". En je was zelf ook blij dat je weer een club had. Prinsen: "Nee, zo werkt het niet. Je moet een keus maken omdat je het leuk vind". Of je moet in het betaald voetbal werkzaam zijn. Daar wisselen ze van club als wij van schoenen.

"En dan is het niet zo moeilijk om een keus te maken. Het ging over driekwart jaar. Uiteindelijk is het goed bevallen en in november hebben we nog een keer om de tafel gezeten". ‘De ‘witte rook' kwam uit de schoorsteen en Prinsen mocht blijven. Wat heb je gedaan om de ploeg weer op de ‘rails'te krijgen? "Duidelijkheid creeren. Simpel spelen. Eenvoudige opdrachten geven. En in je ritme komen en geluk hebben dat je wint. Maar duidelijkheid is het belangrijkste".

"Het was geen eenvoudige klus waar je voor stond. Het ‘degradatiespook' kwam kwam steeds dichterbij. Als je tien punten achterstand hebt na 8 wedstrijden dan wordt het wel moeilijk. Elke wedstrijd is een finale, uiteindelijk red je het op het laatste moment wel. Dat is een compliment waard. Iedereen is er in blijven geloven".

Als Wildervank komend seizoen vier ploegen onder zich laat dan is de doelstelling geslaagd. De ploeg van Prinsen wil zoveel mogelijk met elkaar de balans en effectiviteit kunnen vinden. Prinsen: "De doelstelling is handhaving en uitbouwen". Verder wil de oud-profvoetballer de jeugdige garde laten ontwikkelen en komend seizoen op een goede manier in de derde klas te spelen. "Zal niet makkelijk worden, maar niks is makkelijk in het leven", aldus Prinsen, die eerder trainer is geweest van BV Veendam (jeugd), Stadskanaal (jeugd), Nieuw-Buinen en Velocitas.

Wildervank heeft nog steeds de ambitie om op tweede klas niveau te acteren. "De spelers hebben absoluut tijd nodig. Er is een hoop kwaliteit weg gegaan het afgelopen jaar. Vooral ervaring. Op een gegeven moment kom je op een punt, waar doe je het voor? Ik vind echt dat de jeugd veel potentie heeft", aldus Prinsen, die kampioenschappen behaalde met de jeugd van Nieuw-Buinen. En met de hoofdmacht van de ‘Buuners' gepromoveerd naar de hoofdklasse.

Kennen de spelers jouw als betaald voetballer? "Een aantal spelers wel. Luisteren de spelers eerder naar een oud-betaald voetballer dan naar een trainer die nooit in het betaalde circuit acteerde? "Dat maakt niet uit. Je moet duidelijk zijn en geen onzin vertellen. Als zij je begrijpen dan doe je het goed. De achtergrond heeft wel te maken met een bepaalde overtuiging en een bepaalde drive om te presteren. Dat kan ik ze wel overbrengen. En je bent afhankelijk van de spelers die je hebt. Maar goed voetbal is een collectief en ik hoop dat het collectief gaat winnen."

Lesmond Prinsen was linksback of linkshalf bij BV Veendam. Hij was één van de betere spelers van de geelzwarten. Hij had de kwaliteiten om op eredivise niveau te spelen. Maar een blessure gooide ‘roet'in het eten. Prinsen: " Ik heb 2 jaar lang een zware blessure gehad. En dat heeft wel een bepaalde invloed gehad op het verloop van mijn voetbalcarriere. Als ik terug kijk naar waar ik gespeeld heb dan - met die blessure die ik heb gehad - ben ik blij dat ik 9 seizoenen betaald voetbal heb gespeeld. En die tijd was een kruisbandblessure wat anders dan nu."