ROMMELMARKT - Op zaterdag 27 augustus is er weer een leuke rommelmarkt bij buurthuis Het Scheepskwartier.

De rommelmarkt is van 10.00 tot 16.00 uur, tijdens de markt is er gezellige live-muziek.

Een standplaats is gratis maar moet wel besproken worden.
Opgave kan via 0598-750100, b.g.g. 06-36041207.

ZWANEN RINGEN 2 - Jan Beekman van Avifauna Groningen vertelde dat deze organisatie sinds 1979 onderzoek doet naar de populatie van de knobbelzwanen in de provincie Groningen, en in een klein stukje van Drenthe. Van Drenthe zelf wordt er niet geringd. De locatie van deze reportage was in de polder achter Nieuwediep.

Elk jaar worden de jongen in de provincie geringd, met eventueel hun ouders wanneer deze nog niet geringd zijn. Het is een jaarlijks proces in de maand augustus en tijdens een stukje van september nog. Er wordt gekeken welke zwanen er nog zijn, waar ze vandaan komen, hoe oud ze zijn en hoeveel jongen ze groot brengen. En de jongen krijgen als het ware allemaal hun eigen sofi-nummer. Hun verdere leven kunnen ze gevolgd worden.

Het is geen erg grote zwanenpopulatie, het gaat een beetje op en neer. In koude winters kan er meer sterfte zijn. Nu zijn we er aardig wat kwijt, vertelde Jan. Maar het trekt ook wel weer aan, het is een natuurlijke fluctuatie. De meeste problemen geven de hoogspanningsmasten, waar ze tegen aan vliegen. En dan vooral de jonge vogels met name. Er worden wat zwanen geschoten voor landbouwschade en er worden wat nesten leeggehaald omdat landbouwers geen zwanen op het land willen hebben.

Het valt lang niet altijd mee om zwanen te ringen. Het is ook sterk afhankelijk van de omstandigheden ter plekke. De ouders zijn best slim, de meeste oudervogels die al eerder in handen zijn geweest van de ‘ringers' weten wat er staat te gebeuren. Zou was het vrouwtje in het Beneden Westerdiep ook heel alert. Als er zo veel mensen aan de kant staan om brood te voeren krijgen ze ineens door dat dit foute boel moet zijn. Ze maken een soort knorrende geluiden en roepen daarmee de jongen aan om weg te wezen hier, het is niet pluis. Ze gaan allemaal terug het water in en dan ben je ze kwijt. De mensen van Avifauna willen ook niet te veel onrust veroorzaken en dan is het beter om het later nog een keer te proberen.

Je moet desondanks blijven proberen om een band op te bouwen. De week erop komen de vrijwilligers van Avifauna weer terug en misschien dat ze het brood dan wel accepteren. Bij de zwanenfamilie aan het Westerdiep in Wildervank was het gemakkelijk om deze zwanen te kunnen gaan ringen. Ze worden daar regelmatig gevoerd, ook op de wal en een mevrouw kan ze tot vlak voor hun gaan voeren. De ouders waren totaal niet agressief omdat ze deze mevrouw kennen.

Deze beide ouderzwanen waren al geringd. Dat is niet altijd het geval, er zijn wel eens zwanen van buitenaf die zich hier komen vestigen. Aan de ringen is te zien waar ze vandaan komen. Er zijn wel eens zwanen uit Friesland, uit Overijssel, uit Duitsland en uit Denemarken gesignaleerd.

De meeste zwanen ouders weten dat het wegwezen is wanneer de ‘ringers' met hun lange vangstokken er weer aankomen. Zelf zouden ze nog wel weg kunnen vliegen, maar ze doen dat niet om hun jongen.

Zo ook in de polder achter Nieuwediep afgelopen zaterdag. Het hele kanaal was al bijna langsgereden voor men rechtsomkeert maakte. Er moeten zich twee families ophouden. Soms zitten ze bij de weg, maar deze keer zaten ze midden tussen de landerijen. Door de onoverzichtelijkheid was het niet gemakkelijk om ze te vinden. En soms lukt dit ook niet.

In een wijk in het veld werd een populatie gezien. Na toestemming te hebben gevraagd aan de boer van het perceel mocht men met de twee auto's het perceel op. Langs een wijk ging het hobbelend en stotend de polder in tot aan een brede wijk. De wijk werd afgelopen en na enig speurwerk werd een van de families van twee ouders met zes jongen in een lange sloot gevonden. 

Bij alle onoverzichtelijkheid in het veld is het voordeel wel dat het smalle wijken zijn zodat ze gemakkelijk naar een bepaald punt zijn te drijven. De wijk liep dood tegen een dam waar ze werden gevangen. Daarom was het hier ook niet zo moeilijk. Met speciale vangstokken werden ze reroutineerd uit het water gehaald.

In Wildervanksterdallen werd ook een familie gevangen die er in een van de wijken zit. En de beide ouders waren nog niet geringd. Die kenden dat nog niet en wisten dan ook niet wat hun zou overkomen. Desondanks was er hier ook een klus aan, een van de vrijwilligers is met zijn bovenbroek uit voor de helft in de wijk geweest. Tegen een dam aan konden ze er voorzichtig een voor een uitgehaald worden. Dit was dan wel gemakkelijk gelukt omdat ze het ringen nog niet kenden.

In de polder van Nieuwediep zijn 3 mannetjes en 2 vrouwtjes geringd. Van een jong was het geslacht moeilijk vast te stellen. Er is nog een paar weken werk te gaan. Er zijn nu dik 137 jongen geringd en er wordt gehoopt dat er dit jaar vier tot vijfhonderd kunnen worden geringd. Ook op zondag zijn de vrijwilligers van Avifauna op pad geweest en zijn er 37 zwanen geringd.

ZWANEN RINGEN - Voor Trijnie was het afgelopen zaterdag een heel bijzondere dag. Ze mocht samen met haar dochter Wendy mee met Avifauna Groningen om de zwanen in de regio te gaan ringen. Van 10 tot 21 uur zijn ze mee op pad geweest naar de verschillende locaties. Het was wel een vermoeiende dag, maar ze heeft het fantastisch gevonden. Tegen 22 uur was Trijnie, ietswat gehavend door schrammen van bramenstruiken, weer thuis.

De eerste zwanenfamilie was die bij de Wildervanckhal. Deze zwanen waren met hun vijf jongen zeer handtam geworden omdat ze vaak gevoerd worden. En was het voor de zes vrijwilligers van Avifauna niet zo moeilijk om ze te gaan ringen.

Trijnie vertelde dat aangenomen wordt dat dit de zwanenfamilie kan zijn van de Westerhave, waar we u eerder over hadden bericht. Om dit uit te zoeken wordt ook gebruik gemaakt van het doel van het ringen. Er kan worden uitgezocht of dit ook inderdaad zo is. Dit is met name dan ook mogelijk omdat Trijnie foto's van deze zwanen had gemaakt waarop ook de ringnummers. Deze foto's zijn ingestuurd en bericht krijgt ze er nog over.

Ook is er nog het vermoeden dat het een zwanenfamilie aan het Beneden Westerdiep kan zijn. Hier zijn namelijk zes jongen bij en de zwanen van Westerhave hadden één van de zeven verloren. Zwanen kunnen ook lange afstanden afleggen, maar er moet wel worden opgemerkt dat het kanaal daar erg geïsoleerd is. Daarbij vertelde Trijnie dat opgemerkt was dat het mannetje bij de Wildervanckhal gekortwiekt was.

Kortwieken wordt gedaan om een koppeltje zwanen in een vijver te houden voor de sier. Zo ontneem je ze voor een groot deel ook hun vrijheid en ze sprak haar afkeer erover uit. Gelukkig was het was de enigste zwaan waar dit werd waargenomen.

De zwanen in het Beneden Westerdiep konden niet geringd worden. Het vrouwtje was erg argwanend en riep haar jongen het water in. Dat wordt later weer geprobeerd en dan mag Trijnie ook weer mee. Wel hebben de mensen van Avifauna de ringen van de ouders kunnen aflezen. Ook deze ringnummers worden gecontroleerd.

Er wordt wel gezegd dat je erg voor de vleugels moet oppassen als zwanen erg boos worden, maar dat is haar meegevallen. Het is ook een kwestie van techniek van het vasthouden.

Toen ze de vangmethode met de vangstok zag gebeuren leek het haar grof en het is ook geen mooi gezicht. Maar ze vertelde dat de zwanen er niets aan over houden. En dat ze er zelf even door moest. Op een gegeven moment mocht ze zelf met een vangstok een zwaan uit het water halen.

Er zijn zes verschillende locaties bezocht. In Wildervanksterdallen waren drie families, in Kielwindeweer was het achter een boerderij, ze zijn aan de Kielsterachterweg geweest en in Wildervank en Veendam. In totaal zijn er 24 jongen en 4 volwassen zwanen geringd.

Volgend jaar mag Trijnie ook weer mee. Indien dit dan tenminste nog mogelijk is. De ringen zijn tamelijk kostbaar en er wordt 1500 euro subsidie voor verstrekt. Het is nog onzeker of dit in 2013 nog zal zijn. Voor de mensen van Avifauna is het vrijwilligerswerk waar ze hun vrije dagen voor opnemen. Niet in alle provincies wordt er geringd. In Drenthe doen ze het niet, terwijl het ook in Friesland gedaan wordt.

De gegevens worden in een database opgenomen om te kunnen achterhalen uit welk familie ze komen, hoeveel nesten er zijn geweest en waar ze zich hebben opgehouden. Het geslacht, de vleugelwijdtes en het gewicht wordt geregistreerd.

Zoals u op deze site hebt kunnen lezen is er onbegrip en verontwaardiging geweest over het schoonmaken van de vijvers in Wildervank bij en om de Westerhave tijdens de aanwezigheid van de zwanen met hun jongen.

Jan Beekman van de Avifauna was dit al wel verteld, en zo was ook het contact met Trijnie ontstaan. Jan begrijpt de praktische overwegingen om het te doen, maar hij noemde het niet het goeie moment om de vijvers uit te maaien. Voor het broedseizoen is er wel de richtlijn van 15 mei tot 15 juli. De wet zegt dat het pas mag op het moment dat de nesten echt uitgevlogen zijn.

Naar de letter van de wet is het, wanneer het nest door de zwanenkuikens verlaten zijn, ook geen overtreding meer om de vijvers te gaan maaien. Tenzij je aantoonbaar kunt maken dat de jongen dood gaan doordat de vijver leeg gemaaid is, wat sowieso lastig is.

Hoewel de vijvers er na de werkzaamheden er visueel wel schoon erbij lagen heeft een beheerder van de gemeente gezegd dat er altijd voor 50 procent leeggehaald wordt. Jan was dit niet ter ore gekomen en had anders begrepen. Hij reageerde wel met hoe dit bedoeld wordt. Wanneer er 50 procent in de diepte wordt gemaaid wordt het blad weggehaald dat als voedsel kan dienen, aan de stengels hebben ze niets.     

Het maaien op zich hoeft ook geen probleem te zijn. Maar Jan vind toch dat het tijdstip ongelukkig is geweest. Het was een combinatieprobleem.

Het probleem was ook dat de betreffende vijvers nogal steile kanten hebben. Ze zijn beschoeid waardoor zwanenkuikens er niet uit kunnen komen. Volgens Jan Beekman zou de gemeente er voor kunnen zorgen dat er trapjes komen, zodat ze gemakkelijk van de ene vijver naar de andere kunnen. Van Trijnie had Jan gehoord dat een aanwonende bij de vijver dit op eigen initiatief had gedaan.

Uit de woorden van Jan Beekman is op te maken dat er dus meer tijd had moeten worden gegund. En naar Trijnie haar opinie hadden ze daar ook hun rust en hun veiligheid.

Trijnie vertelde dat ze na het moment van de verstoring de zwanen op de weg had gesignaleerd en was het mannetje mogelijk op zoek naar het verdwenen jong. De hele familie bevond zich midden op de weg. Door ze te roepen was het haar gelukt ze weer in de vijver te krijgen.

Als tweede gaf Jan Beekman aan: "als je nou vijvers uitmaait doe dit dan het liefst in september". Hij had wel eens gehoord dat een gemeente hier zelf geen invloed op kan hebben, maar met de aannemer moet hier een afspraak over gemaakt kunnen worden. In de aanbesteding en in het bestek moet dit door de gemeente zelf kunnen worden vastgelegd. En dan ook in het ene jaar de ene vijver en in het volgende jaar de andere vijver. Zodat er altijd een vijver is waar voldoende voedsel inzit. Jan Beekman zou dit als de oplossing zien.

Natuurlijk zijn er ook nog de natuurlijke omstandigheden dat er jonge zwanen zijn die het niet kunnen redden. Het kan zelfs voorkomen dat de ouders ze allemaal verliezen. Kou en nat weer kunnen van invloed zijn, en er zijn de natuurlijke vijanden zoals reigers en snoeken, die wel eens een heel jong zwanenkuiken willen verschalken. Het hoort bij de natuur, maar onnodige verstoring door ingrijpen van de mens moet zoveel mogelijk worden voorkomen.

Jan Beekman vind ook wel dat de gemeente zelf een voorbeeldfunctie heeft om er goed mee om te gaan.

Zwanen keren vaak terug op de plaats waar ze eerder een nest hebben gehad. Trijnie heeft een stille hoop dat de bewoners van Westerhave, waar ze werkzaam is, weer kunnen gaan genieten van de sieraden dat zwanen zijn op het water. Wie weet wordt het dan weer beschuit met muisjes dat ze uitdeeld, met gemengde kleurtjes. En ze verzekerde dat ze wat de gemeente betreft het scherp in de gaten zal houden.

SUMMERFUN - Voor de activiteiten in het tweede blok van Summerfun, dat zijn de laatste drie week van de zomervakantie, was afgelopen zaterdag veel belangstelling zoals de foto's laten zien.

Voor veel ouders meteen een mooie gelegenheid om kennis te maken met de mooie ontvangsthal in het nieuwe gebouw van Compaen.

Het circus van Clown Franky met een voorstelling voor de bewoners van het A G Wildervankck en de waterspelletjes deden het bijzonder goed. Dit jaar ook enorm veel belangstelling voor het vissen. Het aantal deelnemers heeft zich verdubbeld. Deze activiteiten zitten dan ook vol!

Maar de andere activiteiten mogen zich ook nog steeds verheugen op warme belangstelling van de Veendammer jeugd. Bij een aantal activiteiten is nog ruimte, informatie via de Summerfuntelefoon,
06 - 29 29 41 57, maandag t/m donderdag tussen 9.00 en 19.00 uur.

Voor meer foto's, zie ons fotoalbum.

MUSEUMPLEIN - Woensdagavond rond half negen werd de spuitgasten van de brandweer Veendam verzocht om naar het Museumplein te gaan om daar olie op te ruimen.

Ze togen aan het werk en volgden het spoor door een groot deel van het centrum. Het oliespoor liep van het Museumplein-Van Berensteynstraat-Stationsstraat-Parallelweg naar de Molenstreek.

De brandweermensen waren hier geruime tijd mee zoet.

Voor meer foto's, zie ons fotoalbum.

Ook voor het seizoen 2011-2012 start Cultuur- en Congrescentrum vanBeresteyn met een eigen Volksuniversiteit in samenwerking met Biblionet Groningen. Het aanbod van cursussen is veelzijdig: Italiaans voor beginners en gevorderden, Chinees, Frans, Duits, Spaans en Engels voor beginners (conversatie), kies je kleur, wat vliegt daar?, kies mode stijlbewust, inleiding in de filosofie, sociale media, Toscane (aantal lezingen), architectuurgeschiedenis en interieurarchitectuur.

De cursusfolder met meer informatie over de cursussen en een inschrijfformulier is verkrijgbaar in het Cultuur- en Congrescentrum vanBeresteyn en bij de bibliotheken in de gemeenten Menterwolde, Pekela en Veendam. Voor meer informatie en inschrijving kunt u ook terecht bij de website van de bibliotheken: www.mijneigenbibliotheek.nl/veendam/extra/volksuniversiteit

KUNSTKOT - Het Creatief Doe en Speelparadijs Kunstkot aan de Dr. Bosstraat, achter winkelcentrum Autorama in Veendam, heeft een nieuw logo. Een vlinder siert de letter K van Kunstkot.

Het Kunstkot blijft de hele zomervakantie open. Elke dag van 13:00 tot 17:00 uur. De entreekosten zijn 7,50,- per persoon. Kinderen mogen alleen onder begeleiding van een volwassene het creatief centrum betreden.

Voor meer informatie zie: www.kunstkot.nl

CENTRUM - Wat moet u doen als u de macht over het stuur verliest en de berm inrijdt? En wat te doen als u ondersteboven in uw auto komt te hangen? Maandag 15 augustus, tijdens de derde en laatste Vakantiemarkt in Veendam, staat de stand van het project N366 Veilig op de markt met een kantelsimulator. Beleef dat gevoel in een kantelsimulator en oefen hoe u veilig uit kunt stappen en vooral, leer hoe u zo'n situatie kunt voorkomen.

Ook is bij de stand informatie over de wegwerkzaamheden aan de N366.

De stand is in september nog aanwezig op de jaarmarkt in Pekela op zaterdag 10 september, in Stadskanaal op zaterdag 17 september en in Ter Apel op zaterdag 24 september. In Pekela en Ter Apel is er ook een kantelsimulator in de stand; in Stadskanaal kunt u uw rijvaardigheid oefenen in een rijsimulator.

VEENKOLONIAAL MUSEUM - Sinds 1994 heeft het Veenkoloniaal Museum het binnenvaartschip ‘Familietrouw' in bezit. Het schip is een zogenaamde ‘spitse praam' dat in 1894 in Stadskanaal is gebouwd. In 1994, honderd jaar na de bouw, werd speciaal voor de overdracht naar het museum een inscriptie in een houten bord aangebracht. Hierop staan ook de vroegere namen van het schip vermeld (zie foto).

Maar het was zeer lange tijd nog niet mogelijk om ook de eerste eigenaren op te sporen, daar de scheepsregisters in 1994 nog niet openbaar waren. Er was niet verder terug te zien dan 1921, het jaar waarin de familie Schonewille het schip verwierf en het de huidige naam gaf.

Maar sinds kort zijn deze scheepsregisters openbaar geworden en was het mogelijk, dankzij een kopie van een oude meetbrief en de ingeslagen nummers, om de eerste eigenaren te achterhalen. Via de website van het Maritiem Museum te Rotterdam zijn de scheepsleggers in te zien.

Het bouwjaar van 1894 in Stadskanaal was dus wel bekend en ook de oorspronkelijke naam ‘Geertje'.

Maar wat de eigenaren betreft was niet verder terug te zien dan de familie Schonewille uit Hoogeveen, die in 1921 het schip verwierf en het de naam ‘Familietrouw' gaf. De naam was gekozen omdat het met geld gekocht kon worden dat door de familie ter beschikking was gesteld. Het schip was tevens de woonstee van de familie Schonewille en zij vertoefden met zeven kinderen in de beperkte woonruimte aan boord. Immers, de vrachtruimte was belangrijk.

In 1929 werd de 'spitse praam' door de familie Schonewille doorverkocht aan de familie Muskee, eveneens uit Hoogeveen. De naam bleef behouden en zal het ook zo blijven heten bij de volgende eigenaren. In 1957 kwam de ‘Familietrouw' in handen van de schipper Veen uit Zwolle. In die periode kreeg het een andere functie, het schip werd als bijboot gebruikt voor zijn zand- en grindhandel. In 1976 werd het schip ingezet voor de recreatievaart. Wessel Ploeg uit Oosterbeek hield het schip gelukkig in de oude staat.

Nu zijn ook de vroegste eigenaren bekend geworden. Dankzij de scheepsregisters kon de naam van de eerste schipper bij het jaartal van 1894 worden gevoegd. En kwam er ook nog een tweede eigenaar van voor de familie Schonewille boven water.

De 'spitse praam' ‘Geertje' was in Stadskanaal voor schipper Harm Drost van stapel gelopen. Op een oproep om gegevens over Drost, in het ‘Omzien naar het museum', kwam een waardevolle reactie. Deze eerste schipper werd in Wildervank geboren op 5 december 1864 en overleed op 14 januari 1945 in Wagenborgen. Op 30 juni 1888 trouwde hij met zijn op 12 december 1866 geboren plaatsgenoot Geertje Poortman. De oorspronkelijke naam van het schip was dus naar zijn echtgenote genoemd.

Op 31 mei 1930 overleed zijn vrouw in Wildervank en beiden liggen ze aan de Dalweg begraven. Het graf is nog steeds aanwezig.

Op zijn trouwdag was Harm Drost praamschipper. Ook zijn vader staat als praamschipper opgetekend en ook zijn drie zoons staan als schipper te boek. Een echte schippersfamilie.

Harm Drost liet in 1910 te Oude Pekela een nieuw schip bouwen en doopte het ‘De Drie Gebroeders'. Zo werd het schip ‘Geertje' verkocht en in 1919 was het weer in het register te vinden als van S. Witvoet uit Nieuw Amsterdam. Deze liet het schip inkorten en gaf het haar tweede naam ‘Jacoba'. Van de familie Witvoet weet het museum niet veel, maar wel dat het een scheepsbevrachterfamilie was.

En het zal Witvoet zijn geweest die het schip verkocht zal hebben aan Schonewille, die het de huidige naam gaf.

Dankzij een oproep in de periodiek ‘Omzien naar het Museum' en in het Dagblad van het Noorden zouden er nog nadere gegevens boven water komen. Na de oproep in de krant kwam er zelfs nog een foto van het echtpaar Drost-Poortman aan het licht. Waar het museum nu op hoopt is dat er nu meer over het schip bekend en herkend zal worden en er ook meer foto's tevoorschijn zullen komen.

Het kan mogelijk zijn dat de 'Geertje' in de periode 1894 tot 1910 is gefotografeerd in het Ooster- of Westerdiep. Wellicht kan het ook zijn dat er ook nog foto's bestaan van 'De Drie Gebroeders', dat voor de familie Drost gebouwd werd. Ook gegevens over de familie Witvoet en oude foto's van de 'Familietrouw' onder de familie Muskee en Schonewille zijn van harte welkom.

Reacties kunt u sturen naar info@veenkoloniaalmuseum.nl o.v.v. Familietrouw.

Voor meer foto's, zie ons fotoalbum.